Eugeniusz Mucha

Eugeniusz Mucha urodził się w 1927 roku w Niewodnej, zmarł 30 grudnia 2012 roku w Krakowie. Był jednym z najwybitniejszych artystów we współczesnym malarstwie polskim, prekursorem nurtu Nowych Dzikich w Polsce. Absolwent Państwowego Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie oraz Wydziału Malarstwa Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Był uczniem prof. Wacława Taranczewskiego, prof. Wojciecha Weissa, prof. Adama Marczyńskiego i prof. Tadeusza Łakomskiego, u którego w 1955 roku zrobił dyplom. Laureat m.in. Nagrody Okręgu Krakowskiego Związku Polskich Artystów Plastyków im. Witolda Wojtkiewicza (2000 r.) oraz dorocznej Nagrody Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w dziedzinie sztuk plastycznych (2007 r. za całokształt dorobku).

Artysta uprawiał malarstwo sztalugowe i ścienne oraz rysunek. Szukając inspiracji w malarstwie barokowym i sztuce ludowej, stworzył własny, indywidualny styl malarski. Mimo że posługiwał się naiwną formą, prostymi środkami wyrazu, uproszczoną formą, czytelnym znakiem oraz tradycyjną symboliką i metaforyką, jego dzieła pełne były emocji, fascynacji motywami: narodzin, miłości, przemijania i śmierci. Ważnym wątkiem przewijającym się w twórczości Muchy były tematy religijne: Ostatnia Wieczerza (1973), Pocałunek Judasza (1974 i 1986), Wielokrotne Ukrzyżowanie (1984) oraz najbardziej kontrowersyjne z dzieł Boże Narodzenie, na którym naga Maria wydaje na świat ukrzyżowanego Jezusa (1973). Wśród najczęściej podejmowanych tematów świeckich pozostaje rodzina: Matka (1960 i 1986), Matka z chlebem (1973), Ojciec (1985). Eugeniusz Mucha prezentował swoje prace na ponad 20 wystawach indywidualnych i 70 zbiorowych - zarówno w kraju jak i za granicą. Jego prace znajdują się m.in. w zbiorach muzeów w Krakowie, Radomiu, Lublinie, Rzeszowie, Opolu, Toruniu, Bydgoszczy, Szczecinie oraz w licznych kolekcjach  prywatnych w Polsce i za granicą, „zagrały" też w filmie „Romeo i Julia z Saskiej Kępy". Zrealizował także polichromie w kościołach w Niewodnej, Łętowni, Lutczy, Rzeszowie-Staromieściu, Lublińcu Starym, Niechobrzu, Oleszycach, Potoku Jaworowskim, Zapałowie i na KUL-u w Lublinie.

Pogrzeb Eugeniusza Muchy odbył się 9 stycznia 2013 roku na cmentarzu w Grębałowie (Nowa Huta koło Krakowa). Artystę - malarza pożegnała liczna rzesza rodziny, przyjaciół, a także rodaków z Niewodnej. Najświętszą Ofiarę za duszę Zmarłego sprawował ks. proboszcz Henryk Czajka z Niewodnej, a także o. Melchior Wróbel z Czermnej, karmelita, bliski przyjaciel Zmarłego. Nad grobem Zmarłego pożegnał prof. Stanisław Tabisz, rektor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie, prezes Związku Polskich Artystów Plastyków Okręgu Krakowskiego. Tekst ostatniego pożegnania dostępny jest na stronie Diecezji Rzeszowskiej pod adresem www.diecezja.rzeszow.pl/?q=node/8657.

[Inf. www.diecezja.rzeszow.pl, www.poland-art.com, www.krakow.pl - oprac. A. Zielińska]