Konieczkowa
Na zdjęciu: Jeden z eksponatów w Muzeum Silników Stacjonarnych i Techniki Rolniczej w Konieczkowej, fot. Łukasz Grabiec
Konieczkowa – wieś w gminie Niebylec, położona nad potokiem Gwoźnica. Zajmuje powierzchnię 1097,79 ha i liczy 1257 mieszkańców (2011 r.)[1]. Sąsiaduje z: Jawornikiem, Niebylcem, Blizianką, Gwoźnicą Dolną i Lutczą. Miejscowość zawdzięcza swoją nazwę założycielowi bądź pierwszemu jej osadnikowi o nazwisku Konieczko[2]. W dokumentach pisanych po raz pierwszy wzmiankowana jest w 1460 r. jako Kunieczkowa[3]. Obecna nazwa w źródłach pojawia się w 1581 r.[4] W XV i XVI w. należała do rodu Machowskich, z których rodzeni bracia Marcisz, Mikołaj, Jan i Stanisław na jej terenie w 1460 r. erygowali od podstaw parafię Błogosławionej Dziewicy Maryi i Świętej Marii Magdaleny, a także Świętego Stanisława[5]. W 1650 r. w wyniku przeniesienia parafii do Niebylca dotychczasowy kościół parafialny w Konieczkowej stał się kościołem filialnym parafii pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Niebylcu[6]. Przez ponad 360 lat[7] konieczkowska świątynia była wielokrotnie odnawiana i przebudowywana. Jedną z przyczyn jej poważnego zniszczenia w XVI w. było przejście ówczesnego właściciela wsi na kalwinizm[8]. W 1823 r. znajdujący się w całkowitej ruinie kościół został formalnie zlikwidowany[9]. Do dziś przypominają o nim gotycki krzyż z wizerunkiem Pana Jezusa, znajdujący się w kaplicy cmentarnej i kamienna kropielnica. Teren Konieczkowej wchodzi obecnie w skład Parafii pw. Znalezienia Krzyża Świętego w Niebylcu.
Współcześnie we wsi funkcjonują m.in.: prowadzona przez Gminę Niebylec Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II z klasami gimnazjalnymi do 2019 r. (początki parafialnego szkolnictwa konieczkowskiego sięgają końca XVI w., powstanie pierwszej szkoły datuje się na 1885 r., w latach 1999 - 2017 jako Zespół Szkół, który tworzyły: Szkoła Podstawowa im. Jana Pawła II i Gimnazjum Publiczne im. Jana Pawła II, nadanie imienia – 8 marca 1999 r.), Muzeum Społeczne Gminy Niebylec (od 2012 r.), Muzeum Silników Stacjonarnych (od 2017 r.), Ochotnicza Straż Pożarna (od 1948), Koło Gospodyń Wiejskich (od 1953 r.), stadnina koni rasy Haflinger (od 2000 r.), a także stadion sportowy wraz z zapleczem do organizacji imprez plenerowych. Warto tutaj zobaczyć: murowaną kapliczkę z poł. XIX w., piękne widoki na zalesione wzgórza i in. Ciekawostki: od 1969 r. do śmierci (1978 r.) mieszkał w Konieczkowej Jan Ziomek, jeden z „orląt lwowskich”, żołnierz I wojny światowej, obrońca Westerplatte i osobisty kierowca mjra Henryka Sucharskiego, radiomechanik w Armii Krajowej[10]. 14 października 2012 r. na cmentarzu parafialnym w Niebylcu odbyła się uroczystość odsłonięcia Znaku Pamięci na grobie Jana Ziomka, której inicjatorem była Szkoła Podstawowa im. mjra Henryka Sucharskiego w Iwierzycach i Towarzystwo Miłośników Ziemi Niebyleckiej. Uroczystego poświęcenia krzyża w obecności mieszkańców, zaproszonych gości i kompanii honorowej 21. Brygady Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa dokonał ks. dr Czesław Goraj, proboszcz niebyleckiej parafii.
Przypisy
- ^ Na podstawie Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego, www.stat.gov.pl, data pobrania: 20.10.2016 r.
- ^ Por. A. Myszka, Słownik toponimów powiatu strzyżowskiego, Rzeszów 2006, s. 18.
- ^ Tamże, s. 18.
- ^ Por. A. Chuchla, Historia regionu niebyleckiego, [w:] Rocznik Niebylecki, Niebylec 2013, s. 42.
- ^ Informacja na podstawie maszynopisu urzędowego odpisu dokumentu erekcji kościoła parafialnego w Konieczkowej wpisanego do akt Kurii Krakowskiej. Tłumaczenie z języka łacińskiego - Ks. Stanisław Zych, 2016 r. Jan Długosz podaje, że parafia fundowana została w Jaworniku, zob. Liber Beneficiorum dioeccensis Cracoviensis, t. 2, s. 258. Ks. B. Kumor w ślad za tym pisze, że w połowie XV w. z trzech wiosek: Jawornika, Konieczkowej i Niebylca, stanowiących własność Machowskich, utworzono samodzielną parafię w Jaworniku, zob. Powstanie i rozwój sieci parafialnej w Małopolsce Południowej do końca XVI w., [w:] Prawo kanoniczne: kwartalnik prawno – historyczny 6/1 - 4, 1963, s. 501. W tym samym tekście, w wykazie parafii w chronologicznym układzie czasu ich powstania parafię pw. Marii Magdaleny Ks. B. Kumor umiejscawia z kolei w Konieczkowej, zob. s. 531.
- ^ Por. www.niebylec.com.pl, data pobrania 20.10.2016 r.
- ^ Por. http://wizdaz.linuxpl.eu/parafia, data pobrania 20.10.2016.
- ^ Tamże.
- ^ Tamże.
- ^ Por. Biogramy ważnych dla regionu osób, [w:] Rocznik Niebylecki, Niebylec 2013, s. 394.