Logo
Pogoda

18°C

  • sgps
  • e-puap
  • bip
  • Kontrast 1
  • Kontrast 2
  • Kontrast 3
  • Kontrast 4
Tłumacz

Tłumacz

STRZYŻÓW POGODA

Widacz

wydrukuj
Widacz

Na zdjęciu: Źródełko wody pitnej w Widaczu przy drodze wojewódzkiej, fot. Piotr Stefanik

Widacz – wieś w gminie Frysztak, położona na tzw. Garbie Warzyckim, nad potokiem Lubla, w ciągu dróg wojewódzkich nr 988 Babica – Strzyżów – Wiśniowa – Twierdza – Warzyce i nr 990 Twierdza – Krosno, przy linii kolejowej Rzeszów – Jasło oraz przy drogach gminnych: 112161 R Twierdza - Widacz - Przybówka i 112168 R Widacz - wieś Lubla. Sąsiaduje z: Glinikiem Dolnym, Lublą, Twierdzą oraz dwiema miejscowościami w powiecie krośnieńskim: Przybówką i przez rzekę Wisłok z Łękami Strzyżowskimi. Zajmuje powierzchnię 262,84 ha i liczy 244 mieszkańców (2011 r.)[1]. Nazwa Widacz należy do grupy nazw topograficznych, czyli odnoszących się do ukształtowania terenu. Ks. W. Sarna wskazuje, iż wieś położona jest na pagórku, z którego daleko widać[2]. Przy sprzyjającej pogodzie można dostrzec Pogórze Ciężkowickie, a nawet kontury Tatr. Wieś powstała po XVI w. z dawnego folwarku szlacheckiego[3]. W źródłach pisanych jej nazwa pojawiła się dopiero w 1798 r.[4] Wśród wielu właścicieli wsi i folwarku wymienić można: Lisowskich, Cybulskich, Wolskich, Trzecieskich, Marię z Żuchowskich Rumińską, Lesikowskich i in[5]. Po II wojnie światowej majątek rozparcelowano pomiędzy służbę folwarczną i mieszkańców. Teren Widacza wchodzi w skład Parafii Rzymskokatolickiej pw. Narodzenia Najświętszej Maryi Panny we Frysztaku.
Współcześnie we wsi funkcjonują m.in.: Koło Gospodyń Wiejskich (od 1976 r.), Ochotnicza Straż Pożarna (od 1957 r., od 1961 r. jako jednostka zarejestrowana). W Widaczu warto zobaczyć m.in.: kapliczki z I połowy XX w.; znajdujący się na skraju lasu, na pograniczu wsi Widacz, Lubla i Przybówka krzyż upamiętniający bezimienne ofiary epidemii cholery z lat 1858–1883. Ciekawostki: Pod Widaczem, bezpośrednio przy drodze wojewódzkiej nr 990 Twierdza –Krosno, zlokalizowany jest naturalny, samoczynny i skoncentrowany wypływ wód podziemnych, zwany „źródełkiem pod Widaczem”. Przelewająca się stale woda ze źródełka uznawana jest za niezwykle czystą i zdrową, co wykorzystują często podróżni przemieszczający się szlakiem Frysztak – Krosno, gasząc pragnienie i uzupełniając zapasy wody. Początkowo źródło stanowiło naturalny wypływ ze skarpy, po czym zostało ujęte za pomocą drewnianej obudowy. W latach 60. XX w. teren wokół źródełka został uporządkowany, a obudowa zmieniona na betonową. W 2016 r. Państwowy Instytut Geologiczny we współpracy z Urzędem Gminy we Frysztaku sfinansował remont ujęcia
[6].

Przypisy

  1. ^ Na podstawie Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego, www.stat.gov.pl, [dostęp: 12.11.2016].
  2. ^ Por. ks. W. Sarna, Opis powiatu jasielskiego, Jasło 1908, s. 629.
  3. ^ Por. S. Pomprowicz, Na Widackiej Górze, „Gazeta Frysztacka”, styczeń–luty 2006, s. 12.
  4. ^ Por. A. Myszka, Słownik toponimów powiatu strzyżowskiego, Rzeszów 2006, s. 30.
  5. ^ Por. S. Pomprowicz, dz. cyt., s. 12.
  6. ^ Na podstawie informacji z dn. 3 marca 2017 r., R. Patorski, K. Witek, Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy. Oddział Karpacki im. M. Książkiewicza w Krakowie.