Odnowiona figura św. Jana Nepomucena w Czudcu
30 października 2020 r. podpisano protokół odbioru prac konserwatorskich przy zabytkowej figurze Jana Nepomucena w Czudcu. Prace remontowe i konserwatorskie trwały od lipca do połowy października i zostały wykonane na łączną kwotę prawie 80 tys. zł. Blisko 23 tys. złotych wydatkował Podkarpacki Wojewódzki Konserwator Zabytków. Z kolei Gmina Czudec wydatkowała niecałe 54 tys. w ramach odrębnego porozumienia z Powiatem Strzyżowskim.
Jak informuje Jerzy Armata kierownik Wydziału Inwestycji i Programów Pomocowych Starostwa Powiatowego w Strzyżowie – trudność prac konserwatorskich polegała szczególnie na tym, że mleczko cementowe nakładane na figurę i cokół w kolejnych latach jako zabezpieczenie przed erozją spowodowały spore wżerki w piaskowiec, co należało usunąć. Była to precyzyjna i kosztowna czynność poza oczywiście całym procesem konserwacji zabytku. Cały obiekt wyczyszczono skuwając m.in. dłutem rzeźbiarskim zaprawę cementową i ręcznie zeszlifowano powierzchnie kamieniem szlifierskim. Figurze przywrócono także piękną aureolę z pięciu gwiazd, bowiem w trakcie prowadzonych prac konserwatorskich odkryto ślady po takiej istniejącej niegdyś aureoli – dodaje J. Armata.
Wykuta w piaskowcu na wysokim cokole późnobarokowa figura św. Jana Nepomucena z 1752 r. znajduje się obecnie przy skrzyżowaniu u. Szarych Szeregów i ul. Św. Jana przy przejeździe kolejowym w Czudcu, w pobliżu rzeki Wisłok. Figurę wykonał nieznany artysta czerpiący inspirację z licznych w tym okresie przedstawień św. Jana Nepomucena stawianych nad wodami, przy mostach oraz rozstajach dróg. Fundatorką figury jest zapewne Karolina Grabieńska z domu Małachowskich, o czym świadczy herb Nałęcz oraz data na cokole figury. Karolina córka Jana Małachowskiego, poślubiła Wojciecha Grabieńskiego herbu Pomian, syna Józefa Grabieńskiego, właściciela dóbr czudeckich oraz fundatora kościoła pw. Św. Tójcy w Czudcu. Karolina zapisała się w historii Czudca jako dobrodziejka parafii. Figura św. Jana Nepomucena została objęta ewidencją zabytków ruchomych województwa podkarpackiego w 1961 roku. Jest świadectwem kultury mieszkańców i wyrazem i ich religijności. Posiada wartość historyczną i artystyczną, stanowi ważny akcent w krajobrazie gminy Czudec.
W dniu 30 października 2020 r. zebrała się komisja, która po obejrzeniu efektu robót konserwatorskich i zapoznaniu się z dokumentacją prac podpisała końcowy protokół odbioru prac konserwatorskich. Protokół podpisali: Bartosz Podubny – zastępca Podkarpackiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, Bogdan Żybura – starosta strzyżowski, Stanisław Gierlak - członek Zarządu Powiatu, Andrzej Ślipski – wójt gminy Czudec, Jerzy Armata -kierownik Wydziału Inwestycji i Programów Pomocowych Starostwa Powiatowego w Strzyżowie, Marta Nikiel z Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków oraz przedstawiciel wykonawcy Ars Restauro, Konserwacja Zabytków Roman Dawidziak w Rzeszowie.
Inf. fot. W. Plezia