W 82. rocznicę agresji ZSRR na Polskę
17 września, w 82. rocznicę napaści sowieckiej na Polskę, pod Pomnikiem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Krzyżem Katyńskim w Strzyżowie złożono kwiaty i zapalono symboliczny znicz.
17 września 1939 roku wojska sowieckie przekroczyły wschodnie granice Polski, łamiąc tym samym postanowienia paktu o nieagresji z 1932 roku, umowy wynikającej z przynależności do Ligi Narodów. Wkroczenie Armii Czerwonej na tereny II Rzeczypospolitej, bez wcześniejszego wypowiedzenia wojny, było realizacją tajnego paktu Ribbentrop-Mołotow, który przed wybuchem II wojny światowej zawarły Niemcy i ZSRR. Te wydarzenie określane są mianem czwartego rozbioru Polski.
Po wkroczeniu do Polski żołnierze Armii Czerwonej dokonywali licznych zabójstw, grabieży i gwałtów. Po napaści aresztowano ponad 200 tys. Polaków, w tym oficerów, ziemian, urzędników państwowych i przedstawicieli inteligenckich zawodów. Z kolei masowe wywózki na Syberię dotknęły około 1 mln 350 tys. Polaków. Około 22,5 tys. oficerów i policjantów zostało zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Miednoje.
W październiku 1939 r. po przeprowadzonych w atmosferze terroru wyborach do tzw. Zgromadzeń Ludowych Zachodniej Ukrainy i Zachodniej Białorusi, okupowane terytoria II RP zostały włączone do ZSRR, a ich mieszkańcom narzucono sowieckie obywatelstwo. Skutki sowieckiej okupacji to utrata nie tylko ponad połowy terytorium II Rzeczypospolitej z Wilnem i Lwowem, ale przede wszystkim strata elit i polskich patriotów. Jeszcze przez pół wieku od napaści ZSRR Polska zmagała się z narzuconym systemem, który oprócz niszczenia narodu, wyniszczał kulturę, naukę i rozwój gospodarczy kraju.
Rocznica napaści sowieckiej była przez lata w Polsce ludowej rocznicą nieobecną publicznie. W powojennej rzeczywistości zakazywano oficjalnego upamiętnienia ofiar agresji sowieckiej. Dopiero w wolnej Polsce Sejm mógł właściwie wypełnić obowiązek uczczenia tych, którzy polegli z rąk sowieckich w czasie II wojny światowej. Od 2013 r. na mocy uchwały Sejmu 17 września obchodzony jest Dzień Sybiraka. Ustanowienie go pozwoliło oddać hołd wszystkim zesłańcom: tym, którzy zginęli, tym, którzy wrócili do Polski, wyemigrowali do innych części świata, jak również tym, którzy pozostali w miejscu zesłania i tam kultywowali polskie pochodzenie.
Tragiczne wydarzenia sprzed 82 lat uczczono w powiecie strzyżowskim dniu 17 września 2021 r. złożeniem kwiatów i zapaleniem symbolicznego znicza przed Pomnikiem Pamięci Ofiar Stalinizmu i Krzyżem Katyńskim na Cmentarzu św. Michała w Strzyżowie. Delegacja samorządu powiatowego z wicestarostą strzyżowskim Tomaszem Garncarskim, sekretarzem Jackiem Boho i skarbnikiem powiatu Urszulą Liszką-Bawoł oddała w ten sposób hołd tym, którzy ponieśli krwawą ofiarę w walce z sowieckim okupantem w obronie Ojczyzny.
Inf. i fot. W. Plezia