Glinik Charzewski
Na zdjęciu: Budynek dawnej szkoły w Gliniku Charzewskim, fot. Krzysztof Szaro
Glinik Charzewski – wieś w gminie Strzyżów, położona wzdłuż rzeki Wisłok, na wschód od Strzyżowa. Rozpościera się głównie przy trakcie drogowym Rzeszów – Strzyżów – Krosno, tj. przy obecnej drodze wojewódzkiej nr 988 Babica – Warzyce oraz wybudowanej w latach 1889-1890 linii kolejowej nr 106 z Jasła do Rzeszowa. Zajmuje powierzchnię 579,16 ha i liczy 883 mieszkańców (2011 r.)[1]. Sąsiaduje z: Glinikiem Zaborowskim, Zaborowem, Wyżnem, Połomią i Żarnową. A. Myszka podaje, że pierwszy człon nazwy miejscowości pochodzi od dominującego na tym terenie typu gleby – określanej popularnie słowem glina, drugi zaś utworzono od nazwiska jednego ze znaczniejszych właścicieli w historii wioski – Wacława Charzewskiego. Pełna nazwa miejscowości funkcjonuje od XIX w.[2] Pierwszą wzmiankę dotyczącą Glinika Charzewskiego przynosi dokument z 1390 r., w którym król Władysław Jagiełło wyraża zgodę na przeniesienie z prawa polskiego na niemieckie kilku wsi, w tym m.in. Glinika, co wskazuje, że wieś ta musiała już istnieć wcześniej[3]. W 1457 r. od Czadora z Potoka kupił ją Pakosz, którego spadkobiercami byli Jan i Mikołaj Strzyżowscy, właściciele Strzyżowa i Czudca. W ręku Strzyżowskich Glinik pozostawał do XVII w., w II połowie XVIII w. należał do rodziny Charzewskich, reprezentowanych przez Wacława[4]. Miejscowość pierwotnie należała do parafii w Czudcu, potem częściowo do parafii w Połomi i parafii w Strzyżowie, a obecnie wchodzi w skład trzech Parafii: pw. św. Maksymiliana Kolbe w Żarnowej, pw. Matki Bożej Królowej Polski w Zaborowie i pw. Matki Bożej Częstochowskiej w Gliniku Zaborowskim. Współcześnie funkcjonują tutaj m.in.: Ochotnicza Straż Pożarna (od 1946 r.), Koło Gospodyń Wiejskich (od 1958 r.), filia Biblioteki Publicznej Gminy i Miasta Strzyżów (od 1957 r.), Szkoła Podstawowa (od 1956 r.; od 2012 r. jako szkoła trzyklasowa, od 2013 r. prowadzona przez Strzyżowskie Towarzystwo Oświatowe), Ośrodek Zdrowia i in. W Gliniku Charzewskim warto zobaczyć m.in.: kapliczki murowane z XIX w, charakterystyczny budynek szkoły z początków XX w., zmodernizowaną linię kolejową przebiegającą w bezpośredniej bliskości rzeki Wisłok. Ciekawostki: W latach sześćdziesiątych XX w. we wsi wybudowano prywatny młyn gospodarczy, najpierw oparty o napęd konny, który po rozbudowie i modernizacji w latach 90 – tych XX w. wykonuje do dzisiaj usługi przemiałowe, produkując m.in. mąkę pszenną i żytnią.
Przypisy
- ^ Na podstawie Banku Danych Lokalnych Głównego Urzędu Statystycznego, www.stat.gov.pl, data pobrania: 06.10.2016 r.
- ^ Por. A. Myszka. Słownik toponimów powiatu strzyżowskiego. Rzeszów 2006, s. 12.
- ^ Por. A. Kluska. Z naszej regionalnej historii [w:] Waga i Miecz, styczeń 2001 r., s. 6 - 7.
- ^ Tamże, s. 6.