Kazimierz Wincenty Iranek-Osmecki

Kazimierz Wincenty Iranek-Osmecki, przybrane nazwiska - Kazimierz Jarecki, Włodzimierz Ronczewski, ps. Makary, Antoni, Heller, Antoni Heller, Jarecki, Pstrąg (ur. 5 września 1897, we wsi Pstrągowa, zm. 22 maja 1984 w Londynie) - polski dowódca wojskowy, pułkownik Wojska Polskiego.

Życiorys

Kazimierz Wincenty Iranek-Osmecki był synem Jana i Antoniny. Uczył się w II Gimnazjum w Rzeszowie. W 1913 wstąpił do Związku Strzeleckiego.

W grudniu 1916 wstąpił do Legionów Polskich i służył w II batalionie 1 Pułku Piechoty Legionów Polskich do lipca 1917, kiedy po kryzysie przysięgowym został wcielony do armii austriackiej. Skierowano go na front włoski, skąd zbiegł i wrócił do Krakowa. Został skierowany przez dowództwo POW w listopadzie 1917 do Iłży^[1], gdzie był komendantem placu.

Od listopada 1918 w Wojsku Polskim, początkowo w 23 Pułku Piechoty, a od stycznia 1919 w Grupie ppłk. Leopolda Lisa-Kuli. W marcu 1919 został oficerem sztabu 1 Brygady 1. Dywizji Piechoty Legionów. W marcu 1920 mianowany na stanowisko referenta Sekcji Piechoty w Departamencie Broni Głównych Ministerstwa Spraw Wojskowych, a w grudniu 1920 przeszedł do Dowództwa Żandarmerii Polowej. W maju 1921 został oficerem sztabu 19. Dywizji Piechoty. W okresie styczeń - wrzesień 1922 przebywał na kursie w Szkole Podchorążych Piechoty i po jego ukończeniu został dowódcą kompanii w 77. Pułku Piechoty i ponownie oficerem w sztabie 19. Dywizji Piechoty.

Następnie był oficerem w Biurze Personalnym Ministerstwa Spraw Wojskowych, a w latach 1929-1931 ukończył studia w Wyższej Szkole Wojennej w Warszawie. Po ich ukończeniu od października 1931 był w niej wykładowcą a w 1935 został kierownikiem katedry operacyjnej służby sztabów. W 1937 wrócił do służby liniowej i został dowódcą batalionu w 36. Pułku Piechoty Legii Akademickiej.

W trakcie wojny obronnej Polski był oficerem do zleceń Naczelnego Kwatermistrza Wojska Polskiego i wraz z Dowództwem Naczelnym Wojska Polskiego w dniu 17 września 1939 przekroczył granicę z Rumunią.

Od października 1939 był zastępcą ekspozytury wywiadowczej Oddziału II Sztabu Naczelnego Wodza w Bukareszcie a w grudniu został zaprzysiężony jako członek Związku Walki Zbrojnej. W czerwcu 1940 udał się do Francji, gdzie był szefem Oddziału II Komendy Głównej Związku Walki Zbrojnej. Po ewakuacji do Wielkiej Brytanii i przeniesieniu Komendy Głównej ZWZ do kraju pod koniec czerwca 1940 został kierownikiem referatu informacyjno-wywiadowczego w Oddziale VI (Specjalnym) Sztabu Naczelnego Wodza, który zajmował się sprawami Kraju po przeniesieniu Komendy Głównej ZWZ do Polski.

W dniu 6 listopada 1940, na polecenie Naczelnego Wodza gen. Władysława Sikorskiego, jako emisariusz udał się do Polski. Do Warszawy dotarł w dniu 18 grudnia 1940 i zameldował się u gen. Stefana Roweckiego - komendanta głównego ZWZ. Już 21 stycznia 1941, tym razem jako emisariusz gen. Roweckiego, udał się w drogę powrotną do Londynu, gdzie dotarł 15 kwietnia 1941.

Po powrocie do Londynu ponownie przydzielony do Oddziału VI, a we wrześniu 1941 skierowany do Oddziału IV (kwatermistrzowskiego) Sztabu Naczelnego Wodza. W czerwcu 1942 został szefem Oddziału IV a w grudniu zastępcą szefa Oddziału Planowania Sztabu Naczelnego Wodza.

W nocy z 13 na 14 marca 1943 zrzucony do Kraju, na osobistą prośbę gen. Stefana Roweckiego. Od kwietnia 1943 był szefem Oddziału IV (kwatermistrzowskiego) Komendy Głównej Armii Krajowej, następnie w stycznia 1944 został szefem Oddziału II (informacyjno-wywiadowczego) Komendy Głównej AK. Funkcję tę pełnił do czasu powstania warszawskiego i w trakcie jego trwania. Ostateczną decyzję o dacie wybuchu powstania Komendant Główny AK podjął wspólnie z gen Tadeuszem Pełczyńskim - "Grzegorzem" i gen. Leopoldem Okulickim - "Niedźwiadkiem" po niezweryfikowanym meldunku płk. Antoniego Chruściela - "Montera" o przedarciu się natarcia pancernego Armii Czerwonej przez przedmoście praskie Wehrmachtu. Decyzja ta została podjęta przed ustaloną odprawą Komendy Głównej Armii Krajowej bez wysłuchania raportu wywiadu AK , który w osobie płk "Makarego" doniósł o przeciwnatarciu pancernym Wehrmachtu na przedmościu praskim .

W dniu 1 października 1944 został wyznaczony przez gen. Tadeusza Komorowskiego do prowadzenia rokowań kapitulacyjnych i w dniu 3 października 1944 wspólnie z ppłk. Zygmuntem Dobrowolskim podpisał układ o zaprzestaniu działań wojennych w Warszawie. Od 5 października 1944 znalazł się w niewoli niemieckiej, m.in. przebywał w Oflagu Colditz.

Po zakończeniu II wojnie światowej w maju 1945 udał się do Londynu i tam pozostał na emigracji. Już w grudniu 1945 został członkiem Komitetu Organizacyjnego Koła Armii Krajowej a następnie został członkiem Zarządu Głównego. W latach 1948-1949 był przewodniczącym Zarządu Głównego Koła AK, następnie członkiem i wiceprzewodniczącym Rady Naczelnej Koła AK. Był także od 1954 członkiem emigracyjnej Tymczasowej Rady Jedności Narodowej.

Od 1960 działał w Funduszu Inwalidzkim Koła AK, najpierw jako wiceprzewodniczący a następnie przewodniczący. Był jednym z założycieli Studium Polski Podziemnej utworzonej w 1947. W lutym 1965 został mianowany generałem brygady, ale nie przyjął nominacji uznając, że ważniejszy był awans na stopień pułkownika z okresu wojny.

Zmarł 22 maja 1984 w Londynie.

Awanse

• podpułkownik dyplomowany - 1939
• pułkownik - 14 marca 1943

Odznaczenia

• Krzyż Złoty Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari
• Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
• Krzyż Niepodległości
• Krzyż Walecznych (czterokrotnie)
• Złoty Krzyż Zasługi z Mieczami
• Srebrny Krzyż Zasługi z Mieczami
• Krzyż Armii Krajowej